Các tông phái ¿¿o Ph¿t

¿¿o Ph¿t t¿ khi ¿¿c Ph¿t t¿ l¿p giáo ¿¿n nay, ¿ã h¿n hai ngàn n¿m tr¿m n¿m, v¿n v¿n là m¿t ¿¿o duy nh¿t. Song hoàn c¿nh xã h¿i và con ng¿¿i ¿ kh¿p trên hoàn c¿u là khác nhau. Vì trên ¿¿¿ng ¿¿i, nhân löi ti¿n hóa không gi¿ng nhau. K¿ thông minh sáng su¿t, ng¿¿i mê mu¿i t¿i t¿m; k¿ thong dong nhàn nhã, ng¿¿i v¿¿ng b¿n nh¿c nh¿n; k¿ ¿ã t¿ng h¿c lý xem kinh, ng¿¿i v¿a m¿i nghe v¿n t¿m sách; có k¿ m¿i h¿c mà thông, l¿i có ng¿¿i h¿c su¿t ¿¿i v¿n d¿t…
B¿i th¿ cho nên các b¿c hi¿n thánh ¿¿u tùy ph¿¿ng ti¿n mà ¿¿ th¿, c¿u ng¿¿i. Chính ¿¿c Ph¿t t¿ t¿ thu¿ x¿a c¿ng ¿ã làm nh¿ v¿y. Tùy thu¿n n¿i nh¿ng ng¿¿i ¿¿n nghe trong pháp h¿i, ngài thuy¿t d¿y giáo pháp phù h¿p. Höc gi¿ng r¿ng lý l¿, höc d¿n chuy¿n tích x¿a, höc bày ra gi¿i lu¿t. Có khi nói xa, có lúc nói g¿n, có khi ch¿ th¿ng, có lúc dùng ¿n d¿... Ngài dùng ¿¿ cách nh¿ th¿, c¿t y¿u c¿ng ch¿ là mu¿n giúp cho chúng sanh ¿¿t hi¿u chân lý. V¿i hàng ¿¿ t¿ xu¿t thân quí t¿c nh¿ng d¿c lòng tinh t¿n, ngài d¿y theo m¿t cách. V¿i b¿c vua quan còn tham ¿¿m l¿i danh, ngài l¿i d¿y theo m¿t cách khác. V¿i hàng th¿¿ng gia r¿ng lòng b¿ thí, ngài d¿y theo m¿t cách. V¿i k¿ trung tín thành tâm, ngài l¿i d¿y theo m¿t cách khác h¿n n¿a. Cách s¿ d¿ng ngôn ng¿ c¿a ngài bi¿n hóa r¿t tuy¿t di¿u, phi th¿¿ng. Trong kinh v¿n th¿¿ng nói có ¿¿n tám v¿n b¿n ngàn pháp môn, c¿ng không ngoài ý này.
Sau khi ¿¿c Ph¿t nh¿p Ni¿t-bàn, các v¿ ¿¿i ¿¿ t¿ m¿i ghi chép l¿i nh¿ng l¿i thuy¿t d¿y c¿a ngài thành ba t¿ng kinh ¿i¿n. ¿ó là t¿ng Kinh, t¿ng Lu¿t và t¿ng Lu¿n. Trong ¿ó có ¿¿ các m¿c ¿¿ thuy¿t d¿y cao th¿p, nhanh ch¿m khác nhau. Nói khái quát trong ba t¿ng ¿y, m¿i t¿ng ¿¿u có ph¿n ch¿ ¿ích riêng bi¿t, mà dung h¿p v¿i nhau cùng nh¿m ¿¿n vi¿c giúp ng¿¿i tu hành mau ¿¿t ¿¿n ch¿ gi¿i thoát kh¿ não. T¿ng Kinh giúp ng¿¿i hi¿u rõ nh¿ng lý l¿, quy lu¿t trong cu¿c s¿ng, mà quan tr¿ng, n¿n t¿ng h¿n h¿t là lý nhân qu¿, nhân duyên; t¿ nh¿ng câu kinh r¿t ¿¿n s¿ gi¿n l¿¿c, cho ¿¿n nh¿ng b¿ kinh ¿¿ s¿ r¿t cao siêu, thâm áo c¿ng ¿¿u có ¿¿. T¿ng Lu¿t giúp ng¿¿i ki¿m ch¿ t